در ادامه سری مقالات درمان سرطان پستان و عوارض جانبی جسمانی ناشی از درمان، به اسهال میپردازیم. اسهال حالتی است که در آن مدفوع آبکی، شل و بیشتر از 3 بار در روز است. ممکن است حتی دچار کرامپ، نفخ و تهوع باشید و حس کنید به صورت اورژانسی نیاز به دفع دارید. اسهال زمانی رخ می دهد که روده ها آب را به داخل بدن جذب نمی کنند.
اثرات جانبی برخی سرطان های سینه اسهال است. بزرگ ترین متهم این موضوع اشکال مختلف شیمی درمانی و برخی درمان های هدفمند است. اما درمان های هورمونی نیز می توانند اسهال ایجاد کنند. برخی داروهای تقویت کننده استخوان به نام بیوفسفانات که توسط برخی زنان در طول درمان و بعد از آن استفاده می شود، می تواند باعث اسهال شود.
برخی درمان های ضد سرطان می تواند بر سیستم ایمنی اثر بگذارد که باعث مستعد پذیری بیشتر شما در برابر برخی ویروس های معده و بیماری های ناشی از غذا می شود.
درمان های سرطان سینه که منجر به اسهال می شود:
برخی درمان های سرطان سینه منجر به اسهال می شود:
شیمی درمانی
هورمون درمانی
درمان هدفمند
- Afinitor (chemical name: everolimus)
- Avastin (chemical name: bevacizumab)
- Enhertu (chemical name: fam-trastuzumab-deruxtecan-nxki)
- Herceptin (chemical name: trastuzumab)
- Herceptin Hylecta (chemical name: trastuzumab and hyaluronidase-oysk)
- Herzuma (chemical name: trastuzumab-pkrb)
- Ibrance (chemical name: palbociclib)
- Kisqali (chemical name: ribociclib, formerly called LEE011)
- Lynparza (chemical name: olaparib)
- Nerlynx (chemical name: neratinib)
- Ogivri (chemical name: trastuzumab-dkst)
- Ontruzant (chemical name: trastuzumab-dttb)
- Perjeta (chemical name: pertuzumab)
- Piqray (chemical name: alpelisib)
- Talzenna (chemical name: talazoparib)
- Tykerb (chemical name: lapatinib)
- Verzenio (chemical name: abemaciclib)
ایمونوتراپی
Tecentriq (chemical name: atezolizumab)
برخی داروهای تقویت کننده استخوان به نام بیوفسفانات که توسط برخی زنان در طول درمان و بعد از آن استفاده می شود، می تواند باعث اسهال شود. متداول ترین دارو های بیوفسفانات عبارتند از :
- Actonel (chemical name: risedronate)
- Aredia (chemical name: pamidronate disodium)
- Bonefos (chemical name: clodronate)
- Boniva (chemical name: ibandronate)
- Fosamax (chemical name: alendronate sodium)
- Zometa (chemical name: zoledronic acid)
اسهال اثر جانبی معمول برخی دارو های ضد درد شامل ایبوبروفن و مورفین است.
مدیریت اسهال
زمانی که شروع به مصرف دارو می کنید، نمی توانید واقعا پیش بینی کنید دچار اسهال می شوید یا نه و اگر چنین شد ، شاید با مشکل بزرگی مواجه شوید. اگر چه شما می توانید قدم هایی بردارید که اگر دچار اسهال شدید به خودتان کمک کنید. دارو ها کمک کننده هستند.
در این قسمت راه کار هایی برای کنار آمدن با این اثر جانبی و مدیریت آن آمده است:
قبل از شروع درمان
از پزشک خود بپرسید تجربه بقیه بیماران چگونه بوده است و چه زمانی با مطب برای کمک تماس بگیرید.
آیا برای یک درمان داده شده ، بیماران اسهال داشته اند؟ و میزان آن چقدر بوده است؟ کم ، متوسط یا شدید؟ آیا در طول روز بهتر یا بدتر می شود؟ بپرسید که چه زمانی لازم است به مطب زنگ بزنید و از چه کسی کمک بگیرید. اگر چه برخی بیماران نسبت به گزارش اثرات جانبی مقاومت نشان می دهند اما تیم درمانی برای کمک به شما حاضرند.
موضوعات دیگری که می توانید با پزشک مطرح کنید:
- اگر داروی دیگری که باعث یبوست می شود مصرف می کنید مثل ضد تهوع یا ضد درد، و چگونه اسهال مربوط به درمان را مدیریت کنید.
- اگر داروی دیگری مصرف می کنید که ممکن است اسهال را بدتر کند.
- هر گونه سابقه بیماری دیگری مه ممکن است اسهال را بدتر کند، مثل سندرم روده تحریک پذیر، بیماری کرون، کولیت (التهاب کولون)، دیورتیکولیت(کیسه های کوچکی در دیواره روده ایجاد می شود.) یا جراحی قبلی روده.
از دارو های ضد اسهال مثل ایمودیوم (لوپرامید) که بدون نسخه تجویز می شوند، می توانید استفاده کنید و از غذاهای bland می توانید کمک بگیرید.
اگر اسهال مرتب رخ می دهد، بسته ای از ایمودیوم بخرید. مواد غذایی را که می تواند کمکتان کند، همراه داشته باشید. یک پیشنهاد معمول برای رفع اسهال رژیم موز- برنج- سس سیب و برشتوک (BRAT) است.
زمان هایی که دچار اسهال می شوید و غذایی که منجر به اسهال می شود یادداشت کنید.
می توانید از مجله، تقویم، نوت پد، کامپیوتر استفتده کرده و زمان هایی که دچار اسهال می شوید و شدت آن ( اورژانسی، مقدار، آبکی یا نرم بودن مدفوع؟). هم چنین هر چیزی که می خورید و می آشامید را یادداشت کنید. ممکن است برایتان عجیب باشد اما به شما کمک می کند بدانید اسهال کی رخ می دهد، اگر غذاهای مشخصی به شما کمک کرده و یا نکرده اند، و اگر در طول زمان بهتر یا بدتر می شوید. هم چنین با انجام این کار هنگام گفت و گو با تیم درمانیتان آمادگی بیشتری خواهید داشت، که می تواند به آن ها جهت مدیریت مشکل کمک کننده باشد.
عضو انجمن cse70 این پیشنهاد را دارد: دفتر خاطرات داشته باشید. حتی اگر اولین اسهال بعد از شیمی درمانی شما را شگفت زده کند، قادرید برای دفعات بعدی برنامه ریزی کنید. من خوشبخت بودم که می توانستم در روز هایی که بسیار مشکل داشتم مرخصی بگیرم.
Kdrake1007 اضافه می کند ” یک دفتر خاطرات برای ردیابی بدترین دوره های اسهال داشته باشید.”، او این اثر جانبی را با verzenio تجربه کرده است.
” من متوجه شدم به هیچ عنوان نباید کافئین مصرف کنم.”چرا که موجب کرامپ های شدید و دفعات زیاد اسهال در یک روز بعد مصرف کافئین می شود. چای و بقیه نوشیدنی های حاوی کافئین چنین اثری ندارند. سالاد نیز چنین مشکلاتی را ایجاد می کند. من مطالب زیادی برای مدیریت این مشکل یاد گرفته ام. همیشه همراه خود ایمودیوم دارم و قبل از وقوع حوادث بسیار مهم مثل عروسی دخترم مصرف می کنم.
در طول درمان: راه کار های مصرف مواد غذایی برای مدیریت اسهال
مایعات فراوان بنوشید:
رژیم مایعات تمیز را امتحان کنید: آب، چای گیاهی ضعیف، آب سیب، آب گوشت،پاپ یخ زده و ژلاتین بی مزه ، به محض این که احساس کردید اسهال شروع شده و یا دارد شروع می شود. مایعات تمیز از حرکات زیاد روده و از آسیب زیاد جلوگیری می کند. بعد از یک یا دو روز، غذاهای جامد با فیبر کم را اضافه کنید. بعد از هر بار اسهال حداقل یک لیوان از مایعات بنوشید تا دهیدراته نشوید. نشانه های دهیدراتاسیون تشنگی شدید، دهان خشک، سر درد، خواب آلودگی، و دفع کم ادرار که ادرار زرد تیره و یا کهربایی رنگ است.
وعده های غذایی را در تعداد زیاد و مقدار کم بخورید:
به جای سه وعده اصلی غذایی، مقادیر کمی را در طی روز بخورید. بدن شما حجم کم مواد غذایی را راحت تر هضم می کند.
این موضوع به عضو انجمنwc3 در طی شیمی درمانی کمک کرده است: “شاید شانس آوردم ولی اسهال زیادی نداشتم. ولی اگر داشتم بسیار ناگهانی بود. چیزی که بسیار کمکم کرد مصرف مواد غذایی در مقادیر کم بود. من مقادیر خیلی کم به جای وعده های حجیم می خوردم… و به طور کلی نمی توانستم زیاد هم غذا بخورم. برای جلوگیری از ایمودیوم استفاده می کردم.”
غذاهایی را انتخاب کنید که می تواند به برطرف شدن اسهال کمک کند:
به طور مثال، غذاهای حاوی پکتین، مثل سس سیب، موز و ماست کمک کننده است. پکتین، که یک فیبر محلول در آب است، به کاهش اسهال کمک می کند. هم چنین غذاهایی حاوی پتاسیم بالا، مثل آب میوه، نوشیدنی های ورزشی، سیب زمینی بدون پوست، و موز را انتخاب کنید. زمانی که اسهال دارید دچار کمبود پتاسیم می شوید. تا زمانی که رژیم کم نمکی داشته باشید و غذاهایی حاوی سدیم بالا مثل سوپ، آب گوشت، نوشیدنی های ورزشی، کراکر، چوب شور مصرف کنید، می تواند مانع دفع آب شده و شما دچار کم آبی نشوید.
پروتئین کافی مصرف کنید:
گوشت گاو پخته شده بدون چربی، بوقلمون، ماهی، مرغ یا تخم مرغ کامل پخته شده یا توفو را امتحان کنید. ماست یونانی نیز پروتئین بالایی دارد. پروتئین زیاد مانع ایجاد خستگی می شود.
اگر سبزیجات خاصی را دوست دارید به صورت پخته شده مصرف کنید و پوست آن ها را دور بریزید:
برخی سبزیجات و میوه ها باعث بدتر شدن اسهال می شود. سبزیجات را بجوشانید و سوپ هایی که با مارچوبه، چغندر، کدو سبز پوست دار، هویج، کرفس، قارچ یا سبزیجات دیگر درست شده، امتحان کنید. پوست موادی مثل سیب یا سیب زمینی را بکنید.
از محصولات تنباکو، آدامس، و غذاها و نوشیدنی هایی که اسهال را بدتر می کند دوری کنید. مثل:
- کافئین و الکل
- نوشیدنی های کربونات
- شیر و محصولات لبنی
- آجیل، نان کامل سبوس دار، سبوس و بقیه مواد با فیبر بالا
- مواد غذایی با چربی بالا، سرخ شده، چرب و مغذی
مورد خاصk بیان می کند چگونه تنظیم رژیم غذایی به وی کمک کرد. من تا 10 روز بعد شیمی درمانی اسهال شدید داشتم. وحشتناک نبود، اما طوری بود که از خانه جز در مواقع ضروری خارج نمی شدم. 10 روز بعدی قبل تزریق ، نرمال بود. من از هیچ دارویی استفاده نمی کردم و مانع بروز اتفاقات نمی شدم اما دقت می کردم چه حسی دارم، زیاد مایعات می خوردم تا دچار کمبود آب نشوم، رژیم BRAT را استفاده کردم، از فیبر زیاد، نوشیدنی های کربوناتی یا کافئین دوری می کردم.
در طول درمان: راه کار های دیگر برای مدیریت اسهال
ایمودیوم یا fiberCon را امتحان کنید:
تغییرات رژیم غذایی گاهی برای کنترل اسهال کافی نیست. و موقعیت هایی است که شما نباید هیچ مشکلی داشته باشید. ( مثل برنامه های اجتماعی، میتینگ ها، موقعیت های خاص یا سفر های هوایی). برخی افراد گزارش داده اند ایمودیوم موثر بوده است. اما گاهی پیدا کردن دوز مناسب و زمان مصرف برای کنترل اسهال بدون ایجاد یبوست زمان می برد.
عضو انجمن، pajim توضیح می دهد چگونه دوز مناسب را پیدا کرده است: ” من verzenio مصرف کردم. داروخانه گفت به محض شروع اسهال دو ایمودیوم و هم چنین هر 12 ساعت مصرف کنم.
این موضوع واقعا مشکل ساز بود. شاید برای بعضی افراد موثر بوده باشد اما برای من نه. در روده های من جنگ بود. کرامپ، درد.. چیزی که من کمک کرد این بود که هدفم را بر مبنای مدفوع نرمال نگذاشتم. هدفم این بود که دیگر مجبور نباشم همین لحظه به سرویس بهداشتی بروم. ایمودیوم را در دوز های اندک هر زمانی که نیاز بود مصرف کردم و مشکل مدفوع شل را برطرف کردم. وقتی بسیار شل می شد نصف دیگر ایمودیوم را مصرف می کردم. فکر می کنم این عارضه جانبی برای هر فرد کاملا فرق می کند.
BellasMomToo هم موافق است: “ایمودیوم کمک کننده بود. اما من باید بسیار مراقب می بودم که زیاد قرص نخورم تا دچار یبوست نشوم. چون دیورتیکولیت داشتم. سپس دارو های ضد تهوع باعث یبوست شد. در نتیجه برخی روز ها اسهال و برخی روز ها یبوست داشتم.
اگرچه غذاهای حاوی فیبر بالا می توانند اسهال را بدتر کنند برخی اعضا دریافته اند مکملات fiberCon ( کلسیم پلی کربوفیل) کمک کننده است. اگرچه این دارو برای درمان یبوست استفاده می شود، می تواند به سفت کردن مدفوع کمک کرده و اسهال را بهتر کند.
” برای من ایمودیوم بسیار مناسب بود. همه چیز متوقف شد و ناگهان کرامپ های شکمی وحشتناک شروع شد.” Vlnrph بیان می کند. ” با مصرف دو fiberCon یا کلسیم پلی کروبوفیل روزانه که ارزان تر هم هست، بدن من آب اضافی را که در مسیر گوارشی باقی مانده بود، جذب کرد سپس مدفوع سفت شد بدون ایجاد یبوست.”
از پد های محافظت کننده استفاده کنید و آماده باشید:
حداقل در ابتدا و قبل از این که بفهمید چگونه اسهال را میدریت کنید یا با کمک پزشک درمان کنید، بهتر است از پد های محافظت کننده یا لباس زیرغیر قابل نفوذ هنگام شب و زمانی که از خانه خارج می شوید، استفاده کنید. همراه خود نیز هنگام خروج از خانه لباس، دستمال مرطوب و ضدعفونی کننده دست داشته باشید.
Moonflwr912 بیان می کند: ” با هر کسی که این مشکل را دارد نهایت هم دردی را ابراز می کنم و بدانند که این نیز می گذرد، خیلی آرام ولی حتما. من هر روز از پوشک استفاده می کردم و هر وقت استفاده می کردم گریه ام می گرفت، اما باعث صرفه جویی در زمان و شستن لباس ها ومانع خجالت زدگی می شد. همیشه لباس های اضافه در ماشین داشتم و در کیف کوچکی حملشان می کردم، همراه دستمال مرطوب و آکوافور.
تسکین سوزش در ناحیه مقعد:
حرکات مداوم روده و و تمیز کردن می تواند باعث سوزش شود. به جای استفاده از دستمال کاغذی، با صابون ملایم خود را تمیز کنید، با آب ولرم با بطری squirt خود را شست وشو دهید و به طور مناسب خشک کنید. ممکن است سرویس فرنگی مقرون به صرفه را برای جایگزین کردن بخرید. بعد از تمیز کردن از پماد دفع آب استفاده کنی، مثل ژله نفتی و آکوافور. هم چنین در وان آب گرم یا حمام صندلی(آب ولرم با عمق کم که می توانید هنگامی که روی سرویس بهداشتی نشسته اید، استراحت کنید.) نشستن می تواند هر گونه ناراحتی را برطرف کند.
اگر اسهال بدتر شد و شما قادر به کنترل نبودید با پزشک خود تماس بگیرید:
ممکن است پزشک درمان شما را تعدیل کند، دوز دارو یا نوع آن را عوض کند. راه حل دیگر تجویز دارو برای کنترل اسهال است، مثل لوموتیل(دیفن اکسیلات یا آتروپین)، کارافات( سوکرالفات) یا سوماتواستاتین، که برای شما تجویز می شود. دارو های کاهنده کلسترول مثل کولسترامین و ولکول(colesevelam) می تواند به رفع اسهال دائمی کمک کند. ممکن است برخی اشتباهات و آزمون و خطاهایی رخ دهد تا چیزی را که برای شما مناسب است بیابید.
Mustlovepoodles می نویسد” من از اولین باری که شیمی درمانی کردم اسهال شدید داشتم و چیزی نمی توانست به من کمک کند. 8 یا 9 بار اسهال آبکی در روز. من پرستار بودم پس مجبور بودم لباس های اضافی با خودم داشته باشم. نهایتا به یک متخصص گوارش مراجعه کردم که برای من مقدار بسیار کمی از داروی Welchol را تجویز کرد. عارضه جانبی اصلی آن یبوست است که برای موقعیت من بسیار مناسب است. در نتیجه به جای روزی 8 یا 9 بار اسهال آبکی یک یا 2 بار اسهال نرکم و گاهی مدفوع نرمال داشتم.
اگر برای بیش از 2 روز اسهال داشته باشید احساس کم آبی کرده، یا علائم نگران کننده دیگری دارید، سریعا با پزشک تماس بگیرید.اگر همراه با اسهال علائمی مثل تب، خون در مدفوع و یا درد شدید شکم و یا نفخ دارید،
به مطب زنگ زده و یا به اورژانس مراجعه کنید. علائم دیگر که نگران کننده هستند عبارتند از:
- خستگی بسیار شدید
- سر گیجه یا گیجی
- ناتوانی در خوردن یا آشامیدن
ممکن است بدون این که بدانید دچار کم آبی شوید که بسیار خطرناک است. شاید به تزریق وریدی برای بهتر شدن نیاز داشته باشید.
” اگر اسهال زیادی داشته باشید یا مشکلی در خوردن یا نوشیدن داشته باشید یا اگر دچار سر گیجه شوید، با پزشک سریعا تماس بگیرید. دهیدراتاسیون شوخی بردار نیست.” Pajim می گوید:” در 5 روز 25 پوند وزن کم کردم. بیشتر از یک هفته ادامه داشت و چند روزی طول کشید تا بدانم چه اتفاقی دارد می افتد. باید 2 روز از قبل این که کمک گرفتم، کمک می گرفتم.