در ادامه سری مقالات درمان سرطان پستان و جراحی سرطان پستان به لامپکتومی یا جراحی حفظ پستان میپردازیم. لامپکتومی نوعی عمل جراحی است که فقط تومور و قسمتی از بافت اطرافش که ظاهرا سالم است، برداشته میشود. لامپکتومی معمولا همراه با رادیوتراپی انجام میشود.
لامپکتومی یک نوع جراحی برای حفظ پستان مانند پارشیال ماستکتومی ( برداشتن قسمتی از پستان) و کوادرنتکتومی ( برداشتن یک چهارم از بافت سینه) است. در واقع لامپکتومی یک نوع ماستکتومی میباشد زیرا قسمتی از بافت پستان برداشته میشود. اما مقدار بافتی که برداشته میشود متفاوت است. در کوادرنتکتومی نیز تقریبا یک چهارم بافت پستان برداشته میشود. اینکه در لامپکتومی چه مقدار بافت از پستان برداشته میشود و چه نوع اسکاری ( جای زخم) برجای میماند از جراح خود سوال بپرسید.
لامپکتومی به همراه رادیوتراپی
بیمار5 تا 7هفته بعد از لامپکتومی تحت رادیوتراپی قرار میگیرد تا سلولهای سرطانی باقیمانده به طور کامل از بین بروند. اگر شیمی درمانی هم لازم باشد، بعد از شیمی درمانی رادیوتراپی انجام میگیرد.
طی مطالعاتی که در سال 2002 در مجله NEW ENGLAND MEDICINE منتشر شد، نشان داد که زنانی که توده کوچکتر از 4 سانتی متر در سینهشان دارند و با لامپکتومی همراه رادیوتراپی تحت درمان قرار میگیرند 20 سال بیشتر از زنانی که ماستکتومی ( برداشتن کل بافت پستان) میشوند عمر میکنند.
حتی با وجود لامپکتومی همراه با رادیوتراپی احتمال عود سرطان سینه وجود دارد. در مطالعاتی که در بالا ذکر شد، 14 درصد و در مطالعات دیگر در 9 درصد زنان احتمال عود سرطان در همان پستان وجود دارد. هرچند، عود موضعی ( فقط محدود به بافت پستان) با ماستکتومی به طور کامل بهبود مییابد. و این زنان تا 20 سال احتمالا بدون هیچ مشکلی میتوانند زندگی کنند
آیا لامپکتومی همراه با رادیوتراپی بهترین روش درمان برای شماست؟
در حالی که لامپکتومی همراه با رادیوتراپی بهترین روش برای بسیاری از زنان است، اما ممکن است برای بعضی افراد به دلایل زیر بهترین گزینه نباشد.
• تجربه قبلی رادیوتراپی درهمان پستان
• سرطان سینه در مراحل پیشرفته ، یا وجود تومور در چندین ناحیه جدا ازهم ( در چنین مواردی ماستکتومی نیاز است.)
• داشتن پستانهای کوچک و توده بزرگ ( در این موارد برداشتن تومور باعث بدریخت شدن پستان میشود )
• عدم موفقیت جراح در برداشتن کامل تومور
• داشتن بیماریهای بافت همبند مثل لوپوس و واسکولیت، که باعث حساس شدن بدن در برابر رادیوتراپی میشود.
• حاملگی، زیرا رادیوتراپی برای حاملگی مضر است.
• مسافت دور و مشکلات دیگر که باعث میشود نتوانید هرروز به محل رادیوتراپی مراجعه کنید.
• احساس میکنید ماستکتومی برای شما بهتر و راحتتر است.
قبل از لامپکتومی باید چه اقداماتی انجام دهید؟
در بیمارستان برای جراحی باید لباس مخصوص بپوشید.
اگر تومور در معاینه لمس نشود، جراح از ماموگرافی یا اولتراسونوگرافی برای تعیین محل توده استفاده میکند.
ممکن است جراح یا پرستار محل تومور یا جایی که باید جراحی شود علامتگذاری کند.
لامپکتومی مجدد
بعد از لامپکتومی،پاتولوژیست همه بافتی که از پستان جدا شده با دقت بررسی میکند تا ببیند سلول سرطانی در بافت حاشیه تومور وجود دارد یانه. اگر در حاشیه تومور که باید سالم باشد، سلول سرطانی پیدا شود پزشک جراحی مجددی را برروی پستان انجام میدهد تا سلولهای سرطانی باقیمانده را بردارد.
لامپکتومی مجدد، به معنی دوباره باز کردن محل جراحی شده برای برداشتن حاشیههای تومور است. ممکن است جراح به جای لامپکتومی مجدد از لفظ تمیز کردن حاشیهها استفاده کند.
خطرات
مانند همه جراحیها، لامپکتومی هم خطراتی دارد.
• بی حس شدن قسمتهای لامپکتومی شده. که بستگی به مقدار بافت برداشته شده دارد، البته ممکن است همه یا قسمتی از این بی حسی برطرف شود.
• یکسان نبودن سایز پستانها بعد از لامپکتومی. به دلیل بافتی که از پستان موردنظر برداشته شده، سایزش کوچکتر از پستان دیگر میشود. اما معمولا این تفاوت سایز به دلیل تورمی که بعد از جراحی به وجود میآید، تا مدتی بعد از جراحی حس نمیشود.
سوالاتی که می توانید از پزشک بپرسید
• تعداد دفعاتی که باید این جراحی را انجام دهید.
• خطرات
• چه کارهایی باید قبل از جراحی انجام دهید؟
• جراحی چه مدت طول میکشد؟
• چه مقدار از بافت سینهتان برداشته میشود
• آیا به غیر از بافت پستان لنف نودهای زیربغل هم برداشته میشوند؟
• آیا بیهوش میشوید؟ و نوع بیهوشیتان چگونه خواهد بود؟
• آیا به انتقال خون نیاز دارید؟ میتوانید از خون خودتان قبل از جراحی استفاده کنید؟
• پستانهایتان بعد از جراحی چه شکلی میشوند؟
• بعد از جراحی باید در بیمارستان بمانید؟
• بهبودی بعد از جراحی چه مدت طول میکشد؟
• چه چیزهایی را باید قبل از جراحی رعایت کنید؟ از پزشک بخواهید که هر موردی را که باید رعایت کنید برایتان بنویسد.
• بعد از جراحی باید چه تمریناتی را انجام دهید ؟
• چه موقع بعد از جراحی میتوانید به زندگی عادی خود برگردید؟
• آیا ممکن است بعد از جراحی در معرض لنف ادم ( تورم در قسمت بازوها) قرار بگیرید؟
لامپکتومی به همراه رادیوتراپی داخلی
در این روش معالجه، لامپکتومی همراه با رادیوتراپی داخلی ، که شامل کاشت تکههای کوچک ماده رادیواکتیو که دانه نامیده میشود، در داخل پستان در لولههای کوچک یا یک وسیله به اسم بالون میباشد. در این روش معالجه تمرکز فقط برروی تومور میباشد. بعد از معالجه با این روش، پیگیری درمان به صورت ماموگرافی و معاینات بالینی برای حفظ قسمت باقیمانده پستان صورت میگیرد.
لامپکتومی همراه با پیگیریهای تصویر برداری
در این روش لامپکتومی بدون رادیوتراپی صورت میگیرد. اما بافت باقیمانده پستان توسط ماموگرافی و معاینات بالینی بررسی و حفظ میشود. و در صورت مشاهده تغییرات جدید اقدامات درمانی مناسب انجام میگیرد.
چه کسانی کاندید جراحی بخشی از پستان هستند؟
معالجه قسمتی از پستان مانند لامپکتومی و رادیوتراپی داخلی برای بیمارانی در نظر گرفته میشوند که توده کوچک و غیرتهاجمی دارند.
نتایج پاتولوژی را بعد از لامپکتومی بگیرید.
در همان روزهایی که لامپکتومی انجام میدهید، گزارش پاتولوژی را میتوانید دریافت کنید. در این گزارش ماهیت سرطان سینه شما، سایز آن و فاکتورهای تشخیصی دیگر توضیح داده شده است، و پزشک از روی آن برای ادامه معالجات شما بهترین تصمیم را خواهد گرفت.