در ادامه سری مقالات عوامل خطر سرطان پستان، به ارتباط مواد شیمیایی پلاستیک و سرطان پستان می‌پردازیم. بسته به محل زندگی و کارتان ممکن است به طور مداوم در تماس با تعدادی از محصولات پلاستیکی باشید. بسته‌بندی آب و مواد غذایی و برخی از ظروف یکبار مصرف همگی پلاستیکی بوده و از تعدادی از مواد شیمیایی ساخته شده اند. تحقیقات نشان داده‌اند که تمام انواع پلاستیک در اثر خراش یا حرارت تعدادی از مواد شیمیایی خود را آزاد می‌کنند. همچنین برخی از این مطالعات حاکی از آن هستند که در صورت بالا رفتن تماس با این مواد تا حدی خاص، برخی از مواد شیمیایی موجود در این محصولات مانند بیس فنول A، می‌توانند در افراد سرطان ایجاد کنند که این ارتباط بین مواد شیمیایی پلاستیک و سرطان پستان نیز وجود دارد.
بیس فنول A، استروژن سنتتیکی است که در بسیاری از مواد پلاستیکی سخت، دیواره بسته بندی کنسرو‌های مواد غذایی و سمت شفاف رسیدهای کاغذی (به منظور ثابت کردن جوهر روی کاغذ) یافت می‌شود. عملکرد شبه استروژنی این مولکول، مانند یک اخلال‌گر هورمونی عمل می‌کند. اخلال‌گرهای هورمونی عملکرد طبیعی استروژن و سایر هورمون‌ها در بدن را تحت تاثیر قرار داده و این کار را با بلاک آن‌ها و یا تقلید از آن‌ها انجام می‌دهند. درنتیجه، بالانس نرمال هورمونی بدن به هم می‌خورد. از آن‌جایی که استروژن می‌تواند باعث ایجاد و رشد سرطان سینه گیرنده استروژنی مثبت شود، بسیاری از زنان تصمیم به محدود کردن مواجهه خود با مواد شیمیایی‌ای می‌گیرند که مشابه استروژن عمل می‌کنند.
BPA همچنین رشد نرمال مغز در داخل رحم را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۱ انجام شد، نشان داد که زنانی که دارای مقادیر بالای BPA در ادرار خود بودند، با احتمال بیشتری دارای دخترانی می‌شدند که بیش فعال بوده و مبتلا به اضطراب و افسردگی می‌شوند. این علائم در دخترانی دیده شدند که ۳ ساله بودند. مشخص نیست که چرا این تاثیر در پسران دیده نمی‌شود.
چه گام‌هایی در جهت کاهش ریسک ابتلا می‌توان برداشت؟
اینکه به کل از مصرف محصولات پلاستیکی خودداری کنید، ممکن نیست. سعی کنید که مصرف پلاستیک خود را خصوص در صورتیکه باردار باشید، تا حد امکان پایین بیاورید و هرگز از آن در تماس با غذاها استفاده نکنید. به منظور کاهش تماس خود با BPA می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- آب آشامیدنی موردنیاز خود را در ظرفی شیشه‌ای، استیل و یا سرامیکی که با آب تصفیه شده پر شده است، به همراه داشته باشید.
- میزان مصرف غذاهای کنسروشده را کاهش دهید.
- برای کودکان خود از شیشه‌های شیری استفاده کنید که برچسب «فاقد BPA» را دارا باشد.
- از تماس زیاد با رسیدهای فاقد کربن خودداری کنید. در صورتیکه چنین رسیدهایی را دریافت نمودید، از انداختن آن‌ها در سطل مخصوص زباله‌های بازیافتی خودداری کنید. بازیافت کاغذهای رسیدی که دارای BPA هستند، موجب پراکنده شدن BPA به سایر محصولات تولیدی از کاغذهای بازیافتی مانند دستمال کاغذی و دستمال توالت می‌شود.
- به وجود کد بازیافتی ۷ در پلاستیک مصرفی خود توجه نمایید. اگر پلاستیک دارای لیبل PLA نبوده و یا دارای علامت برگ باشد، ممکن است دارای BPA نیز باشد.
به منظور کاهش تماس خود با سایر مواد شیمیایی موجود در پلاستیک، به موارد زیر توجه نمایید:
- غذا را در ظروف پلاستیکی طبخ نکنید. ذرات پلاستیک در صورت حرارت داده شدن، می‌توانند به داخل غذا جذب شوند.
- از ظروف شیشه‌ای، فلزی لعاب‌کاری شده، استیل ضدزنگ و چینی برای نگهداری مواد غذایی و نوشیدنی‌ها استفاده کنید؛ خصوصا زمانی که غذا یا نوشیدنی شما گرم باشد.
- پلاستیک‌های با کد بازیافت ۲، ۴ و ۵ معمولا برای استفاده مناسب هستند. پلاستیک‌های با کد ۷ هم تا زمانی که علامت برگ یا لیبل PLA داشته باشند، برای استفاده مناسب هستند. کدهای گفته شده برای نشان دادن نوع پلاستیکی است که برای ساخت محصول به کار رفته است.
- پلاستیک‌های دارای کد ۷ نیز برای استافده مناسب هستند، اما نباید بیشتر از یکبار به کار روند (بطری‌های آب خریداری شده را نباید بیش از یکبار با آب پر کنید!). تمام ظروف پلاستیکی را دور از گرما و حرارت نگه دارید.
کد ۱: Polyethylene terephthalate) PETE or PET)
شامل بطری‌های پلاستیکی آب و نوشیدنی‌ها است. برای استفاده مناسب هستند، اما نباید بیش از یکبار مصرف شوند.
کد ۲: High density polyethylene) HDPE)
شامل ظروف حاوی مواد شوینده، آبمیوه‌ها، بطری‌های شفاف شیر و ظروف مواد آرایشی بهداشتی است. برای استفاده مناسب می‌باشد.
کد ۳: Polyvinyl chloride) PVC)
شامل بسته‌بندی مواد غذایی، ظروف روغن مایع و لوله‌های مورد استفاده در لوله کشی است. در این پلاستیک‌ها غذا نپزید و سعی کنید در این گونه ظروف غذا نگهداری نکنید.
کد ۴: Low density polyethylene) LDPE)
این پلاستیک‌ها در بسته بندی برخی از مواد غذایی، بطری‌های فشاری و بسته‌بندی نان به کار رفته و برای استفاده مناسب هستند.
کد ۵: Polypropylene
در ظروف نگهداری ماست، برخی از بطری‌های آب، ظروف نگهداری از دارو، ظروف سس و شربت استفاده شده و برای استفاده مناسب هستند.
کد ۶: Polystyrene/Styrofoam
شامل ظروف بسته‌بندی، بشقاب‌ها و لیوان‌های یکبار مصرف فومی است. در این ظروف غذا نپخته و از نگهداری غذاها در این پلاستیک‌ها خودداری کنید.
کد ۷:
سایر پلاستیک‌هایی که در این دسته‌بندی قرار نداشته و یا مخلوطی از پلاستیک‌های ۱ تا هستند، در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند. این پلاستیک‌ها شامل محصولات حاوی BPA، CDها، کیس‌های کامپیوتر و برخی از شیشه‌های شیر می‌باشند.
PLA) polymer polylactide) پلاستیکی است که از گیاهانی مانند ذرت و نیشکر ساخته شده است و با ۷ لیبل می‌گردد. پلاستیک‌های PLA حاوی BPA نیستند. تاکنون مشکلی از بابت مصرف این پلاستیک‌ها با مواد غذایی گزارش نشده است. البته در حال حاضر تشخیص تفاوت میان پلاستیک PLA کد ۷ از پلاستیک حاوی BPA کد ۷ دشوار است. ممکن است برخی از پلاستیک‌های PLA کنار کد بازیافت، لیبل PLA نیز داشته باشند. برخی دیگر نیز ممکن است در کنار کد بازیافت دارای علامت برگ باشند.
از پختن غذا در ظروف پلاستیکی کد هفتی که PLA نباشند، خودداری کنید و نیز هرگز هیچگونه پلاستیک غیر PLAای را در اطراف غذاها استفاده نکنید.