در ادامه عوامل خطر سرطان پستان، به ارتباط مصرف هورمون درمانی جایگزین و سرطان پستان می‌پردازیم. کسانی که در حال استفاده از هورمون درمانی جایگزین (Hormone Replacement Therapy=HRT) بوده و یا سابقه مصرف اخیر آن را داشته‌اند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان هستند. پیش از آنکه ارتباط میان استفاده از هورمون درمانی جایگزین و سرطان پستان کشف شود، بسیاری از زنان پس از یائسگی اقدام به استفاده از این درمان می‌کردند تا علائم یائسگی (خستگی، گرگرفتگی) را برطرف کرده و از تحلیل استخوان‌ها جلوگیری نمایند. از سال ۲۰۰۲ که محققان ارتباط میان هورمون درمانی جایگزین و ابتلا به سرطان پستان در زنان را تبیین کرده اند، استفاده از آن به مقادیر زیادی کاهش پیدا کرده است. البته هنوز هم تعدادی از زنان برای تخفیف علائم آزاردهنده یائسگی از این درمان استفاده می‌کنند.
HRT دو نوع اصلی دارد:
- HRT ترکیبی که حاوی هورمون‌های استروژن و پروژسترون است.
- HRTای که تنها حاوی استروژن است.
هر کدام از انواع HRT تاثیر یکسانی بر افزایش ریسک ابتلا به سرطان سینه در زنان ندارند.
HRT ترکیبی حتی درصورت استفاده کوتاه‌مدت، ریسک ابتلا به سرطان سینه را ۷۵ درصد افزایش می‌دهد. HRT ترکیبی همچنین احتمال تشخیص سرطان با مراحل پیشرفته‌تر را افزایش داده و خطر مرگ در اثر سرطان سینه را نیز بیشتر می‌کند. این افزایش ریسک در ۲ تا ۳ سال نخست مصرف HRT ترکیبی بیشترین مقدار را دارد. دوزهای بالاتر، ریسک ابتلا را بیشتر افزایش می‌دهند. ریسک سرطان پستان حدود دو سال پس از توقف دریافت HRT ترکیبی به حالت عادی خود بازمی‌گردد.
HRT حاوی استروژن تنها در صورت مصرف به مدت بیش از ۱۰ سال، ریسک ابتلا به سرطان سینه در زنان را افزایش خواهد داد. این نوع از HRT، ریسک ابتلا به سرطان تخمدان را نیز افزایش می‌دهد.
افزایش ریسک ابتلا در هر دو نوع هورمون‌های طبیعی یا bioidentical و سنتتیک یکسان می‌باشد. هورمون‌های bioidentical هورمون‌هایی هستند که بسیار مشابه هورمون‌هایی می‌باشند که در بدن تولید می‌گردند. این هورمون‌ها به این علت طبیعی خوانده می‌شوند که از گیاهان استخراج می‌گردند. هورمون‌های سنتتیک در آزمایشگاه ساخته شده و این هومورن‌ها نیز از لحاظ شیمیایی بسیار شبیه هورمون‌های ساختهِ‌شده در بدن می‌باشند. لازم به ذکر است که محصولات HRT گیاهی و bioidentical در ایالات متحده خارج از حوزه بررسی FDA بوده و درنتیجه مثل سایر داروها مورد بررسی قرار نمی‌گیرند.
چه گام‌هایی می‌توان در جهت کاهش ریسک ابتلا برداشت؟
عوارض جانبی یائسگی می‌تواند کیفیت زندگی را به طور ناگهانی در برخی از زنان پایین بیاورد. این زنان باید ارزیابی دقیقی از ریسک‌ها و منافع HRT به عمل آورند و بر اساس آن تصمیم‌گیری نمایند. درصورتیکه از گرگرفتگی شدید و سایر علائم یائسگی رنج می‌برید و استفاده از HRT را مدنظر دارید، با پزشک خود در مورد تمام گزینه‌های درمانی پیش رویتان مشورت کنید. از پزشکتان در مورد نحوه به حداقل رساندن ریسک سرطان پستان در عین برطرف کردن علائم سوال کنید. تمام مزایا و معایب انواع مختلف HRT را در نظر بگیرید. تحقیقات مختلف حاکی از آن هستند که HRT حاوی استروژن کمتر از HRT ترکیبی ریسک سرطان پستان را افزایش می‌دهد. درصورتیکه تصمیم خود را برای استفاده از HRT گرفته‌اید، در مورد دریافت دارو در دوزهای پایین و به صورت کوتاه مدت با پزشک خود مشورت کنید.
در صورتیکه تاکنون با سرطان سینه تشخیص داده شده‌اید و یا اینکه دارای جهش‌های ژنتیکی سرطان سینه (مانند BRCA1 و BRCA2) هستید، نباید HRT مصرف کنید. هورمون‌های موجود در HRT منجر به ایجاد سرطان‌های پستان از نوع گیرنده هورمونی مثبت و رشد آن‌ها می‌گردند. مطالعات اندکی تاثیر استفاده از HRT در زنانی که قبلا مبتلا به سرطان پستان بوده اند را بررسی کرده‌اند. با این حال، به علت تاثیری که HRT بر افزایش ریسک در عموم زنان دارد، پزشکان از مصرف آن در این دسته از افراد جلوگیری می‌کنند. عدم توانایی استفاده از HRT می‌تواند چالشی بزرگ برای بسیاری از زنان محسوب شود. در صورتیکه سابقه فردی ابتلا به سرطان سینه را داشته و از گرگرفتگی شدید و سایر عوارض جانبی یائسگی رنج می‌برید، با پزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی غیرهورمونی مانند تغییر در رژیم غذایی، ورزش، کاهش وزن، طب سوزنی و مدیتیشن، مشورت نمایید.
ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، حتی در صورتیکه از HRT استفاده کنید، می‌توانید ریسک ابتلای شما به سرطان سینه را حتی الامکان پایین نگه دارد:
- حفظ وزن در محدوده وزنی سالم
- ورزش منظم
- محدود کردن مصرف الکل
- خوردن غذاهای مقوی
- عدم استعمال سیگار