در ادامه سری مقالات عوامل خطر سرطان پستان به ارتباط بافت سینه متراکم و سرطان پستان می‌پردازیم. بافت متراکم سینه چربی کمتر و بافت غددی-همبندی بیشتری نسبت به سینه نرم دارد. وظیفه بافت غددی، تولید شیر و وظیفه بافت همبندی، حمایت و حفاظت از بافت غددی است. بافت سینه متراکم می تواند ارثی باشد؛ یعنی اگر مادر شما سینه‌های سفت داشته باشد، ممکن است سینه های شما نیز سفت و متراکم شوند.
یکی از راه های اندازه گیری تراکم یا دانسیته بافت سینه، محاسبه ضخامت بافت در ماموگرافی است. سیستم اطلاعاتی و تصویری پستان تحت عنوان BI-RADS علاوه بر گزارش یافته ها در ماموگرافی، می تواند میزان تراکم و سفتی پستان را نیز ارائه دهد. این سیستم بافت سینه را از معیار تراکم به چهار گروه تقسیم می‌کند:
- بافت پستانی با چربی بالا: در این گروه بافت پستانی بیشتر متشکل از شرقی و به مقدار کمتر فیبروز و بافت غددی است؛ این به این معنی است که دستگاه ماموگرافی به آسانی می تواند هر ضایعات غیر عادی را نشان دهد
- بافت پستانی با سفتی پراکنده: بافت پستانی عمدتاً چربی است، اما نواحی وجود دارد که به صورت پراکنده دارای فیبروز و غده است
- بافت پستانی با سفتی یکنواخت: این پستان نواحی متعددی متشکل از غده و فیبروز دارد که به صورت یکنواخت در بافت توزیع شده‌اند؛ در این مورد تشخیص توده های ریز دشوار خواهد بود
- بافت پستانی بسیار سفت و متراکم و با دانسیته بالا: پستان حاوی بافت غددی و فیبروز فراوان است که این باعث می‌شود، ماموگرام به خوبی توده بدخیم را از بافت نرمال و سالم افتراق ندهد
با این وجود تا به حال هیچ سیستم اندازه گیری سفتی سینه میان پزشکان به توافق نرسیده است. نکته قابل توجه این است که سفتی سینه بر اساس اینکه هنگام معاینه خود فرد یا پزشک چگونه احساس می‌شود نیست.
تحقیقات نشان می دهد که بافت سینه متراکم و سرطان پستان با یکدیگر ارتباط دارند و احتمال بروز سرطان پستان در این بیماری 6 برابر بیشتر است. همچنین بافت سینه متراکم و با دانسیته بالا باعث دشواری تشخیص ماموگرام جهت افتراق سرطان پستان می شود.
اقداماتی که می توان انجام داد
اگر دارای بافت متراکم پستانی هستید می توانید الگوی زندگی خاصی را پیش بگیرید که ریسک سرطان را کاهش دهد
- داشتن وزن مناسب و ایده آل
- ورزش منظم
- محدودیت مصرف الکل
- مصرف غذاهای مغذی
- ترک سیگار
در کنار این موارد اغلب پزشکان پیشنهاد می کنند که تست های غربالگری اضافی برای زنان با سینه متراکم صورت گیرد که ممکن است شامل MRI و سونوگرافی باشد.
تست‌های غربالگری رایج
اگر کسی هستید که ریسک بالای سرطان سینه به علت سینه های با تراکم بالا دارید، بهتر است که شما و پزشکتان یک برنامه غربالگری اختصاصی و متناسب با شرایط شما طراحی کنید؛ گایدلاین‌های پیشنهادی جهت غربالگری شامل موارد زیر است:
- معاینه ماهانه سینه توسط خود فرد
- معاینه سالانه سینه توسط پزشک
- ماموگرافی دیجیتال سالانه بعد از ۴۰ سالگی
ماموگرافی دیجیتال برای زنان با سینه سفت بهتر از ماموگرافی با فیلم است (بدون در نظر گرفتن سن).
برنامه غربالگری شخصی شما ممکن است حاوی MRI یا سونوگرافی جهت تشخیص زودرس توده بدخیم باشد؛ بهتر است با پزشک خود در رابطه با برنامه غربالگری اختصاصی متناسب با نیاز تان مشورت کنید.
برای نتیجه گیری بهتر از تصاویر گرفته شده از سینه، مهم است که اطلاعات به دست آمده از تصاویر امسال را با تصاویر سال گذشته مقایسه کنید و نیز این اطلاعات را با یافته های بالینی و ظاهری مثلا احساسی که در سینه دارید را تطابق دهید.
اغلب نتایج تست ها به صورت مقایسه تغییر این تست ها با تست های قبلی انجام شده گزارش می‌شود. نگه داشتن کپی هر عکس یا تست انجام شده در یک پوشه یا فایل کامپیوتری، شما را در یک حلقه منسجم قرار می دهد و احتمال اینکه یک یافته مهم در رابطه با شرایط شما بی توجهی یا فراموش شود را کاهش می دهد.