در ادامه سری مقالات عوامل خطر سرطان پستان، به ارتباط زمان آغاز و پایان قاعدگی و سرطان پستان میپردازیم. در زنانی که پیش از سن ۱۲ سالگی وارد دوره قاعدگی می شوند و همچنین زنانی که پس از ۵۵ سالگی یائسه می شوند، ریسک بروز سرطان سینه در سنین بالاتر افزایش می یابد.
طی ١۵ سال اخیر، سن شروع بلوغ در دختران کاهش یافته است، به طوری که جوانهزنی پستان حتی قبل از دوران قاعدگی آغاز می شود؛ از علل این تغییر ناگهانی و دور از انتظار میتوان به اپیدمی چاقی و عواملی که باعث اختلال در سطوح هورمون بدن میشود، اشاره کرد. شایان ذکر است که افزایش سطوح هورمون باعث آغاز زود هنگام بلوغ و جوانه زنی پستان می شود و همچنین یائسگی را به تاخیر می اندازد.
به میزانی که پستان ها سریعتر شکل می گیرند، به همان میزان مستعد واکنش و تعامل با هورمون های داخلی و خارجی بدن و همچنین مواد شیمیایی مختل کننده هورمونی هستند. این تعامل طولانی مدت با هورمون ها و مواد مختل کننده هورمونی، ریسک سرطان پستان را افزایش میدهد و نشانگر ارتباط میان بروز زودرس قاعدگی و سرطان پستان است.
در دخترانی که در سنین پایین تر وارد دوره قاعدگی می شوند، زمان بین تکامل پستان و اولین دوره حاملگی نیز افزایش مییابد و این بدین معنی است که بافت پستانی پیش از تکمیل رشد خود در بارداری، تمایل زیادی به فعالیت و تعامل با عوامل هورمونی دارد و بیشتر مستعد و حساس به تغییرات هورمونی است.
از طرفی به میزانی که زنان، دیر یائسه می شوند، به همان میزان در تعامل با هورمون استروژن و پروژسترون هستند؛ همه این فاکتورها در افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان در آینده و افزایش ارتباط میان سن پایان قاعدگی و سرطان پستان دخیل است.
اقداماتی که می توان انجام داد
از آنجایی که نمیتوان کنترلی بر روی زمان آغاز یا پایان قاعدگی داشت، بهتر است که با سبک زندگی مناسب اقداماتی جهت کاهش ریسک سرطان انجام داد که به شرح زیر است :
- ورزش منظم
- محدودیت مصرف الکل
- مصرف غذاهای مغذی
- ترک سیگار
- حفظ وزن سالم و مناسب
اینها فقط بخشی از اقداماتی است که میتوان انجام داد. دخترانی که به طور منظم ورزش می کنند، اغلب مانع از بلوغ زودرس و قاعدگی در سنین پایین می شوند.