روش هورمونی درمانی، درمانی سیستمیک برای سرطان‌های پستان از نوع گیرنده هورومون مثبت (ER+) است. گیرنده‌های هورمون مشابه گوش‌هایی بر روی سلول‌های پستان هستند که به سیگنال‌ها از جنس هورمون گوش فرا می دهند. این سیگنال‌ها رشد سلول‌های دارای گیرنده را تحریک می‌کند.
بیشتر سرطان‌های پستان از نظر دارا بودن گیرنده هورمونی مثبت هستند:
- حدود 80٪ از سرطان‌های پستان گیرنده استروژن مثبت هستند.
- حدود 65٪ از سرطان‌های پستان گیرنده استروژن مثبت از نظر گیرنده پروژسترون مثبت نیز هستند.
- حدود 13٪ سرطان‌های پستان فاقد گیرنده استروژن و پروژسترون هستند.( گیرنده منفی)
- حدود 2٪ از سرطان‌های پستان فاقد گیرنده استروژن(منفی) ولی دارای گیرنده پروژسترون (مثبت) هستند
اگر سرطان گیرنده‌هایی برای هورمون های استروژن یا پروژسترون داشته باشد، از نظر گیرنده هورمونی مثبت تلقی می شود.
سه نوع داروی مختلف هورمون درمانی وجود دارد:
- مهارکننده های آروماتاز:
Arimidex (نام شیمیایی: anastrozole)
Aromasin (نام شیمیایی: Exestane)
Femara (نام شیمیایی: letrozole)
- SERM (تعدیل کننده گیرنده استروژن انتخابی):
Tamoxifen
Evista (نام شیمیایی: Raloxifen)
Fareston (نام شیمیایی: Toremifene)
- ERD (تنظیم کننده گیرنده استروژن):
Faslodex (نام شیمیایی: Fulvestrant)
از داروهای هورمون درمانی می توان برای موارد زیر استفاده کرد:
- خطر بازگشت سرطان پستان (گیرنده هورمون مثبت) در مرحله اولیه را کاهش می‌دهد
- خطر ابتلا به سرطان پستان(گیرنده هورمون مثبت) در زنانی که در معرض خطر بالایی هستند اما به سرطان پستان مبتلا نشده‌اند را کاهش می‌دهد
- به کوچک شدن یا کند کردن رشد سرطان‌های پستان (گیرنده هورمون مثبت)در مرحله پیشرفته یا متاستاتیک کمک می کند.
داروهای هورمون درمانی سرطان‌های پستان گیرنده هورمون مثبت را از دو طریق درمان می‌کنند
- با کاهش مقدار هورمون استروژن در بدن
- با مسدود کردن عملکرد استروژن در بدن
از آنجا که استروژن را هدف قرار می دهد، درمان هورمونی نیز به عنوان درمان ضد استروژن شناخته می شود.
استروژن نقش های مختلفی در بدن شما از جمله قوی نگه داشتن استخوان ها و کلسترول خون و همچنین بهبود حس بهزیستی شما دارد. قبل از یائسگی، بیشتر استروژن موجود در بدن زن توسط تخمدان ها ساخته می شود. بعد از یائسگی ، تخمدان ها تولید استروژن را متوقف می‌کنند، اما مقادیر کمتری استروژن هنوز در بدن ساخته می شود. استروئید تولید شده توسط غدد فوق کلیوی در بافت چربی به استروژن تبدیل می‌شود.
پس از برطرف شدن سرطان پستان، سلول‌های سرطانی مورد بررسی قرار می‌گیرند تا از نظر وجود گیرنده هورمون‌های استروژن و پروژسترون مشخص شود. هنگامی که استروژن در بدن به گیرنده ها متصل می شود، سلول‌های سرطانی پستان به سیگنال‌های استروژن با فرمان رشد و تکثی پاسخ می‌دهند. با کاهش میزان استروژن در بدن یا مسدود کردن اثرات استروژن، داروهای هورمون درمانی می توانند رشد سرطان‌ها را کاهش دهند یا متوقف سازند. کاهش مقدار استروژن یا مسدود کردن اثرات آن همچنین می تواند خطر ابتلا به سرطان پستان در مراحل اولیه از نوع گیرنده استروژن مثبت که بعد از عمل جراحی پستان ممکن است دوباره به وجود آید، را کاهش دهد. از آنجا که هورمون درمانی فقط بر عملکرد استروژن (بر روی پروژسترون تاثیری ندارد) در سلول‌های سرطانی تأثیر گذار است، در صورتی که سرطان شما گیرنده پروژسترون مثبت و استروژن منفی باشد، ارزش هورمون درمانی کمتر مشخص است. در این شرایط، باید در مورد ارزش هورمون درمانی با پزشک خود صحبت کنید.
علاوه بر مصرف داروی‌های هورمون درمانی، زنان قبل از یائسگی که مبتلا به سرطان پستان گیرنده هورمون مثبت یا در معرض خطر بالای سرطان پستان هستند نیز ممکن است بخواهند با خارج کردن تخمدان‌ها یا غیرفعال کردن موقتی تخمدان با استفاده از دارو را در نظر بگیرند. تخمدان‌ها منبع اصلی تولید استروژن قبل از یائسگی هستند، بنابراین غیرفعال کردن یا برداشتن تخمدان، استروژن سازی را متوقف می کند.
هورمون درمانی بر روی سرطان‌های پستان گیرنده هورمون منفی تاثیری نخواهد کرد. سرطان‌های پستان که فاقد گیرنده هورمون استروژن هستند به استروژن پاسخ نمی دهند، بنابراین کاهش میزان استروژن در بدن بر این نوع سرطان ها تأثیر نمی‌گذارد.
چگونه در بدن شما بعد از یائسگی استروژن تولید می‌شود؟
اگر یائسه هستید، بیشتر استروژن بدن شما در دو مرحله تولید می شود:
- غدد آدرنال (دو غده کوچک که در بالای کلیه‌های قرار دارند) هورمونی به نام آندروژن می‌سازند. آندروژن‌ها، بیشتر هورمون‌های مردانه هستند، اما در زنان نیز وجود دارند.
- سپس پروتئین خاصی که در سلول‌های عضلانی و چربی موجود در بدن وجود دارد، آنزیمی به نام آروماتاز تولید می‌کنند که باعث تبدیل آندروژن به استروژن می شود.