برند تجاری دارو در آمریکا
- پروزاک
- راپیفلوکس
- سارافم
- سلفمرا
تعریف
فلوکستین (Fluoxetine) دارویی است که برای درمان افسردگی، اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)، بی‌اشتهایی عصبی، اختلال ملال پیش از قاعدگی (PMDD) و اختلال پانیک استفاده می‌شود. هم‌چنین به همراه الانزاپین برای درمان افسردگی حین اختلال دوقطبی به کار می‌رود. فلوکستین نوعی داروی ضدافسردگی بوده و به گروهی از داروها تحت عنوان مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) تعلق دارد. اعمال اثر این دارو از طریق افزایش فعالیت ماده‌ی شیمیایی سروتونین در مغز می‌باشد. فلوکستین تنها با نسخه‌ی پزشک قابل تهیه بوده و به فرم‌های دارویی زیر موجود است:
- کپسول
- کپسول تأخیری
- قرص
- شربت
- محلول
توصیه‌های قبل از مصرف
به هنگام تصمیم‌گیری در مورد مصرف یک دارو، باید مضرات و مزایای آن سنجیده شود. این تصمیمی است که پزشک و بیمار با هم می‌گیرند. در مورد داروی فلوکستین، موارد زیر باید مورد توجه قرار گیرد:
آلرژی‌ها
در صورت حساسیت داشتن به داروی مذکور یا هر نوع داروی دیگر، باید موضوع را به پزشک اطلاع داد. هر نوع حساسیت دیگر شامل حساسیت به مواد غذایی، رنگ‌ها، مواد نگه‌دارنده یا حیوانات نیز باید ذکر گردد. در مورد داروهایی که بدون نسخه تهیه می‌شوند، مطالعه‌ی برچسب و اطلاع از محتویات دارو الزامی است.
کودکان
مطالعاتی که تا حال حاضر صورت گرفته است، مشکل خاصی در مورد مصرف فلوکستین در کودکان گزارش نکرده‌اند. با این حال، ایمنی و کارآیی دارو برای درمان افسردگی در کودکان زیر 8 سال و درمان اختلال وسواس فکری-عملی در کودکان زیر 7 سال، تأیید نشده است. در مورد ارتباط ارتباط سن با اثرات فلوکستین در کودکان مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی یا اختلال پانیک، مطالعه‌ی کافی انجام نشده و ایمنی و کارآیی دارو تأیید نگشته است.
سالمندان
مطالعاتی که تا حال حاضر صورت گرفته است، مشکل خاصی در مورد مصرف فلوکستین در سالمندان گزارش نکرده‌اند. با این وجود، احتمال بروز هایپوناترمی (کاهش سدیم خون) متعاقب مصرف دارو در سالمندان بیشتر از سایرین بوده و از این جهت، باید احتیاط کافی در تنظیم دوز دارو صورت گیرد.
بارداری
مطالعات حیوانی حاکی از اثر مضر مصرف فلوکستین در این دوره است؛ اما مطالعات کافی بر زنان باردار صورت نگرفته است.
مادران شیرده
مطالعات کافی جهت تعیین خطرات فلوکستین برای نوزاد در دوران شیردهی انجام نشده است. توصیه می‌گردد قبل از مصرف دارو در این دوران، مزایا و معایب بالقوه‌ی آن سنجیده شود.
تداخلات دارویی فلوکستین
داروهای خاصی هیچ‌گاه نباید با یک‌دیگر مصرف شوند. در سایر موارد، دو داروی متفاوت را حتی در صورت تداخل می‌توان با هم مصرف کرد. در این شرایط، پزشک احتمالاً دوز دارو را تغییر داده یا توصیه‌های الزامی را به اطلاع بیمار می‌رساند. حین مصرف فلوکستین، در صورت مصرف هر یک از داروهای زیر، پزشک باید از داروی مصرفی مطلع شود. تداخلاتی که در زیر ذکر می‌شوند، تنها بر پایه‌ی اهمیت آن‌ها بوده و شامل تمامی تداخلات احتمالی نیستند.
مصرف این دارو با هر یک از داروهای زیر توصیه نمی‌شود. در موارد مطرح، پزشک فلوکستین را تجویز نکرده یا برخی داروهای مصرفی بیمار را تغییر می‌دهد.
- آمی‌فامپریدین – Amifampridine
- بپریدیل – Bepridil
- بروموپراید – Bromopride
- سیزاپراید – Cisapride
- کلورگیلین – Clorgyline
- دروندارون – Dronedarone
- فورازولیدون – Furazolidone
- ایپرونیازید – Iproniazid
- ایزوکربوکسازید – Isocarboxazid
- لوومتادیل – Levomethadyl
- لینزولید – Linezolid
- مزوریدازین – Mesoridazine
- متیلن‌بلو – Methylene Blue
- متوکلوپرامید – Metoclopramide
- موکلوبماید – Moclobemide
- نیالامید – Nialamide
- پارژیلین – Pargyline
- فنلزین – Phenelzine
- پیموزاید – Pimozide
- پیپراکوئین – Piperaquine
- پروکاربازین – Procarbazine
- راساژیلین – Rasagiline
- سافینامید – Safinamide
- ساکوییناویر – Saquinavir
- سلژیلین – Selegiline
- اسپارفلوکساسین – Sparfloxacin
- ترفنادین – Terfenadine
- تیوریدازین – Thioridazine
- تولوکساتون – Toloxatone
- ترانیل‌سیپرومین – Tranylcypromine
- زیپراسیدون – Ziprasidone
مصرف فلوکستین با هر یک از داروهای زیر به طور معمول پیشنهاد نمی‌شود؛ اما در برخی موارد، مصرف دو دارو با یک‌دیگر ضروری است. در صورت تجویز دو دارو با هم، پزشک احتمالاً دوزهای مصرفی روزانه را تغییر می‌دهد.
- ابسیکسیمب – Abciximab
- آبیراترون – Abiraterone
- آسکایینید – Acecainide
- آسکلوفناک – Aceclofenac
- آسمتاسین – Acemetacin
- آسنوکومارول – Acenocoumarol
- آجمالین – Ajmaline
- آلفوزوسین – Alfuzosin
- آلموتریپتان – Almotriptan
- آمینپتین – Amineptine
- آمیودارون – Amiodarone
- آمی‌سولپراید – Amisulpride
- آمی‌تریپتیلین – Amitriptyline
- آمی‌تریپتیلن اکساید – Amitriptylinoxide
- آموکساپین – Amoxapine
- آمتولمتین گواسیل – Amtolmetin Guacil
- آناگرلید – Anagrelide
- آنکرود – Ancrod
- آنیسین‌دیون – Anisindion
- آنتی‌ترومبین III انسانی – Antithrombin III Human
- آپیکسابان – Apixaban
- آپومورفین – Apomorphine
- آپریندین – Aprindine
- آردپارین – Ardeparin
- آرگاتروبان – Argatroban
- آریپیپرازول – Aripiprazole
- آرسنیک تری‌اکساید – Arsenic Trioxide
- آسناپین – Asenapine
- آسپیرین – Aspirin
- آستمیزول – Astemizole
- آتازاناویر – Atazanavir
- آزیمیلید – Azimilide
- آزیترومایسین – Azithromycin
- بداکوییلین – Bedaquiline
- بمیپارین – Bemiparin
- بیوالیرودین – Bivalirudin
- برتیلیوم – Bretylium
- برکس پیپرازول – Brexpiprazole
- برومفناک – Bromfenac
- بروم‌فنیرامین – Brompheniramine
- بوفکساماک – Bufexamac
- بوپرنورفین – Buprenorphine
- بوپروپیون – Bupropion
- بوسرلین – Buserelin
- کانگرلور – Cangrelor
- کاربامازپین – Carbamazepine
- سلکوکسیب – Celecoxib
- سرتوپارین – Certoparin
- کلرال هیدرات – Chloral Hydrate
- کلروکوئین – Chloroquin
- کلرفنیرامین – Chlorpheniramine
- کلرپرومازین – Chlorpromazine
- کولین سالیسیلات – Choline Salicylate
- سیلوستازول – Cilostazol
- سیناکلست – Cinacalcet
- سیپروفلوکساسین – Ciprofloxacin
- سیتالوپرام – Citalopram
- کلاریترومایسین – Clarithromycin
- کلومی‌پرامین – Clomipramine
- کلونیکسین – Clonixin
- کلوپیدوگرل – Clopidogrel
- کلوزاپین – Clozapine
- کوبیسیستات – Cobicistat
- کوکائین – Cocaine
- کریزوتینیب – Crizotinib
- سیکلوبنزاپرین – Cyclobenzaprine
- دابیگاتران اتکسیلات – Dabigatran Etexilate
- دابرافنیب – Dabrafenib
- دالتپارین – Dalteparin
- داناپاروئید – Danaparoid
- داساتینیب – Dasatinib
- دفیبروتاید – Defibrotide
- دگارلیکس – Degarelix
- دلامانید – Delamanid
- درماتان سولفات – Dermatan Sulfate
- دزیپرامین – Desipramine
- دسیرودین – Desirudin
- دسلورلین – Deslorelin
- دسونلافاکسین – Desvenlafaxine
- دکسفن فلورامین – Dexfenfluramine
- دکسی‌بوپروفن – Dexibuprofen
- دکس کتوپروفن – Dexketoprofen
- دکسترومتورفان – Dextromethorphan
- دیبنزپین – Dibenzepin
- دیکلوفناک – Diclofenac
- دیکومارول – Dicumarol
- دیفلونیسال – Diflunisal
- دیپیریدامول – Dipyridamole
- دیپیرون – Dipyrone
- دیزوپیرامید – Disopyramide
- دوفتیلید – Dofetilide
- دولاسترون – Dolasetron
- دومپریدون – Domperidone
- دونپزیل – Donepezil
- دوکسپین – Doxepin
- دوکسوروبیسین – Doxorubicin
- دوکسوروبیسین هیدروکلراید لیپوزوم – Doxorubicin Hydrochloride Liposome
- دروپریدول – Droperidol
- دروترکوگین آلفا -Drotrecogin Alfa
- دروکسیکام – Droxicam
- دولوکستین – Duloxetine
- اباستین – Ebastine
- ادوکسابان – Edoxaban
- افاویرنز -Efavirenz
- التریپتان – Eletriptan
- الیگلوستات – Eliglustat
- انفلوران – Enflurane
- انوکساپارین – Enoxaparin
- اپوپروستنول – Epoprostenol
- اپتیفیباتید – Eptifibatide
- اریبولین – Eribulin
- اریترومایسین – Erythromycin
- اس‌سیتالوپرام – Escitalopram
- اتودولاک – Etodolac
- اتوفنامات – Etofenamate
- اتوریکوکسیب – Etoricoxib
- فاموتیدین – Famotidine
- فلبامات – Felbamate
- فلبیناک – Felbinac
- فن‌فلورامین – Fenfluramine
- فنوپروفن – Fenoprofen
- فنتانیل – Fentanyl
- فپرادینول – Fepradinol
- فپرازون – Feprazone
- فینگولیمود – Fingolimod
- فلکاینید – Flecainide
- فلوکتافنین – Floctafenine
- فلوکونازول – Fluconazole
- فلوفنامیک اسید – Flufenamic Acid
- فلوفنازین – Fluphenazine
- فلوربیپروفن – Flurbiprofen
- فلووکسامین – Fluvoxamine
- فونداپارینوکس – Fondaparinux
- فورموترول – Formoterol
- فوسکارنت – Foscarnet
- فسفنی‌توئین – Fosphenytoin
- فروواتریپتان – Frovatriptan
- گالانتامین – Galantamine
- گاتیفلوکساسین – Gatifloxacin
- جمی‌فلوکساسین – Gemifloxacin
- گنادورلین – Gonadorelin
- گوزرلین – Goserelin
- گرانیسترون – Granisetron
- هالوفانترین – Halofantrine
- هالوپریدول – Haloperidol
- هالوتان – Halothane
- هپارین – Heparin
- هیسترلین – Histrelin
- هیدروکوئینیدین – Hydroquinidine
- هیدروکسی کلروکوئین – Hydroxychloroquine
- هیدروکسی تریپتوفان – Hydroxytryptophan
- هیدروکسی‌زین – Hydroxyzine
- ایبوپروفن – Ibuprofen
- ایبوپروفن لایزین – Ibuprofen Lysine
- ایبوتیلید – Ibutilide
- ایلوپریدون – Iloperidone
- ایلوپروست – Iloprost
- ایمی‌پرامین – Imipramine
- ایندومتاسین – Indomethacin
- ایوبنگوان – Iobenguane I 123
- ایزوفلوران – Isoflurane
- ایزرادیپین – Isradipine
- ایتراکونازول – Itraconazole
- ایوابرادین – Ivabradine
- کتوکونازول- Ketoconazole
- کتوپروفن – Ketoprofen
- کتورولاک – Ketorolac
- لاپاتینیب – Lapatinib
- لپیرودین – Lepirudin
- لوپرولید – Leuprolide
- لووفلوکساسین – Levofloxacin
- لوومیلناسیپران – Levomilnacipran
- لیدوفلازین – Lidoflazine
- لوفپرامین – Lofepramine
- لورکاسرین – Lorcaserin
- لورنوکسیکام – Lornoxicam
- لوکسوپروفن – Loxoprofen
- لومفانترین – Lumefantrine
- لومیراکوکسیب – Lumiracoxib
- مکلوفنامات – Meclofenamate
- مفنامیک اسید – Mefenamic Acid
- مفلوکوئین – Mefloquine
- ملیتراسن – Melitracen
- ملوکسیکام – Meloxicam
- مپریدین – Meperidine
- متادون – Methadone
- مترونیدازول – Metronidazole
- میفپریستون – Mifepristone
- میلناسیپران – Milnacipran
- میرتازاپین – Mirtazapine
- میزولاستین – Mizolastine
- مورنیفلومات – Morniflumate
- موکسی‌فلوکساسین – Moxifloxacin
- نابومتون – Nabumetone
- نادروپارین – Nadroparin
- نافارلین – Nafarelin
- ناپروکسن – Naproxen
- ناراتریپتان – Naratriptan
- نبیوولول – Nebivolol
- نفازودون – Nefazodone
- نپافناک – Nepafenac
- نیفلومیک اسید – Niflumic Acid
- نیلوتینیب- Nilotinib
- نیمسولاید – Nimesulide
- نیمسولاید بتا سیکلودکسترین – Nimesulide Beta Cyclodextrin
- نورفلوکساسین – Norfloxacin
- نورتریپتیلین- Nortriptyline
- اوکتروتاید – Octreotide
- الانزاپین – Olanzapine
- اوندانسترون – Ondansetron
- اوپیپرامول – Opipramol
- اوکساپروزین – Oxaprozin
- اکسی‌کدون – Oxycodone
- اکسی‌فن بوتازون – Oxyphenbutazone
سایر تداخلات
داروهای خاصی به دلیل تداخلات نباید نزدیک به زمان خوردن یا حین خوردن غذاهای خاص مصرف شوند. استفاده از الکلا یا تنباکو با برخی داروها تداخل احتمالی دارد. از این رو باید در مورد مصرف دارو همراه با غذا، الکل یا تنباکو از پزشک سؤال کرد.
سایر مشکلات پزشکی
وجود سایر شرایط و مشکلات پزشکی می‌تواند مصرف فلوکستین را تحت تؤثیر قرار دهد. در صورت وجود هر گونه مشکل پزشکی، خصوصاً موارد زیر، موضوع را باید با پزشک در میان گذاشت:
- اختلال دوقطبی ( اختلال خلق توأم با سرخوشی و افسردگی) یا خطر بروز آن
- هر گونه خون‌ریزی
- دیابت
- گلوکوم ( نوع زاویه بسته)
- هایپوناترمی (کمبود میزان سدیم خون)
- سرخوشی (مانیا) یا سابقه‌ی آن
- تشنج یا سابقه‌ی آن – با احتیاط باید مصرف کرد؛ چرا که شرایط را بدتر می‌کند.
- حمله‌‌ی قلبی یا سکته‌ی مغزی اخیر یا قبلی
- نارسایی قلبی
- اختلالات ریتم قلبی (برای مثال، طولانی بودن فاصله‌ی QT) یا سابقه‌ی آن
- هایپوکالمی (کمبود میزان پتاسیم خون)
- هایپومنیزیمی (کمبود میزان منیزیم خون) – موجب تشدید عوارض جانبی دارو می‌شود.
- بیماری کبدی – باید با احتیاط مصرف شود. به علت حذف کندتر دارو از بدن، احتمال تشدید اثرات وجود دارد.
استفاده‌ی صحیح فلوکستین
فلوکستین برای بهترین تأثیر باید طبق دستور پزشک مصرف گردد. نباید بیشتر از آن مصرف کرده و نباید دفعات مصرف آن را افزایش داد. هم‌چنین نباید برای مدت طولانی‌تری نسبت به تجویز پزشک از آن استفاده کرد. این دارو باید راهنمای پزشکی به همراه داشته باشد. خواندن و فهمیدن اطلاعات این راهنما برای بیمار بسیار مهم است. بیمار باید هر موردی را که در آن متوجه نشود، از پزشک خود سؤال کند.
می‌توان دارو را همراه با غذا یا بدون آن مصرف کرد. در برخی موارد، بهبود شرایط و تأثیر دارو ممکن است یک ماه یا بیشتر طول بکشد. در صورت مصرف مایع خوراکی دارو، بهتر است قبل از اندازه‌گیری هر دوز، بطری را به خوبی تکان داد. برای اندازه‌گیری مایع می‌توان از قاشق مدرج، سرنگ یا فنجان مخصوص استفاده کرد. با قاشق چای‌خوری معمولی نمی‌توان به درستی اندازه‌گیری کرد.
نگهداری فلوکستین
دارو را در ظرف سربسته در دمای اتاق، دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم باید نگهداری کرد. دارو را از یخ‌زدگی باید محافظت نمود. داروی تاریخ گذشته و دارویی که نیازی به آن وجود ندارد، نگه داشته نشود. در مورد دور ریختن داروها از پزشک می‌توان سؤال کرد.
عوارض جانبی فلوکستین
هر دارویی همراه با اثرات مورد نیاز ممکن است موجب برخی عوارض جانبی شود. اگرچه همه‌ی عوارض همزمان رخ نمی‌دهند، در صورت بروز هر یک باید به پزشک اطلاع داده شود. در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر، فوراً باید پزشک را در جریان گذاشت:
عوارض با شیوع بیشتر
- کهیر، خارش یا راش پوستی
- عدم توانایی برای ثابت نشستن
- بی‌قراری
عوارض با شیوع کمتر
- تب یا لرز
- درد مفاصل یا عضلات
عوارض نادر
- اضطراب
- تعریق سرد
- گیجی
- تشنج
- رنگ‌پریدگی
- اسهال
- اختلال در تمرکز
- خواب‌آلودگی
- خشکی دهان
- گرسنگی شدید
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- سردرد
- تعریق شدید
- تشنگی شدید
- کمبود انرژی
- تغییرات خلق یا رفتار
- تشدید رفلکس‌ها
- لکه‌های قرمز یا بنفش روی پوست
- تپش قلب
- عدم تعادل حین راه رفتن
- لرزش بدن
- صحبت، احساس و فعالیت توأم با هیجان غیرقابل کنترل
- مشکل در تنفس
- حرکات غیرمتعارف چهره یا بدن
- ضعف یا خستگی غیرعادی
وقایع ناشناخته
- درد شکم
- درد پشت یا درد پا
- خون‌ریزی لثه
- نابینایی
- تاول زدن، پوست‌اندازی یا شل شدن پوست
- نفخ
- خون در ادرار یا مدفوع
- مدفوع خونی، سیاه یا قیری
- کوررنگی آبی-زرد
- تاری دید
- ناراحتی یا درد قفسه‌ی سینه
- یبوست
- استفراغ مداوم
- سرفه یا سرفه‌ی خشک
- ادرار تیره
- کاهش میزان ادرار
- افسردگی
- مشکل در تنفس
- مشکل در بلع
- سرگیجه یا سبکی سر
- درد چشم
- غش
- ضربان قلب یا نبض سریع، نامنظم یا کوبنده
- تورم عمومی بدن
- تب بالا
- کهیر، خارش، پف یا تورم پلک‌ها، اطراف چشم‌ها، صورت، لب‌ها یا زبان
- سوءهاضمه
- ضربان قلب آرام یا نامنظم
- تحریک‌پذیری
- ورم‌های بزرگ کهیرمانند روی صورت، پلک‌ها، لب‌ها، زبان، گلو، دست‌ها، پاها یا اندام‌های تناسلی
- مدفوع به رنگ روشن
- فقدان اشتها
- بی‌اختیاری ادراری
- پرش عضلانی
- حالت تهوع
- کابوس شبانه
- فقدان نبض یا فشار خون
- تنفس صدادار
- خون‌ریزی بینی
- درد در مچ پا یا زانو
- عقده‌های زیرپوستی قرمز و دردناک خصوصاً در پاها
- لکه‌های پوستی ریز قرمز رنگ
- قرمزی چشم
- زخم‌های قرمز پوستی اغلب با مرکز بنفش
- قرمزی، درد، خارش، سوزش و پوسته‌پوسته شدن پوست
- سفتی شدید عضلات
- خواب‌آلودگی شدید
- لکنت زبان
- تنگی نفس ناگهانی
- ضعف ناگهانی در دست و پا
- درد شدید و ناگهانی سینه
- غدد متورم یا دردناک
- تورم صورت، مچ پا و دستان
- فکر کشتن دیگران
- احساس تنگی در قفسه‌ی سینه
- خستگی
- پیچ‌خوردگی یا حرکات غیرقابل کنترل زبان، لب‌ها، صورت، دست‌ها و پاها
- عدم هوشیاری
- بوی نامطبوع نفس
- خون‌ریزی یا کبودی غیرعادی
- خواب‌آلودگی، کندی، خستگی، ضعف یا احساس کسالت غیرمعمول
- رنگ‌پریدگی غیرعادی پوست
- استفراغ خونی
- زردی پوست یا چشمان
برخی ازعوارض جانبی معمولاً توجه پزشکی خاصی نیاز ندارند. این عوارض احتمالاً طی درمان با تطبیق یافتن بدن با دارو برطرف می‌شوند. پزشک ممکن است راهکارهای برای پیش‌گیری یا کاهش برخی از عوارض نیز پیشنهاد دهد. در صورتی که هر یک از عوارض جانبی زیر تداوم داشته یا ناراحت کننده باشد، موضوع را باید به پزشک اطلاع داد:
عوارض شایع‌تر
- کاهش اشتها
عوارض کم‌شیوع یا نادر
- خواب‌های غیرعادی
- بزرگی با درد پستان
- تغییر در حس چشایی
- تغییر دید
- احساس گرما
- سرخ شدن پوست خصوصاً در صورت و گردن
- تکرر ادرار
- ریزش مو
- حساسیت پوستی شدید به نور آفتاب
- افزایش اشتها
- درد قاعدگی غیرمعمول
- درد، گاز یا کرامپ شکمی
- ترشح غیرعادی شیر در خانم‌ها
- کاهش وزن
- خمیازه‌ی مداوم
وقایع ناشناخته
- ترک‌های پوستی
- دفع گرما از بدن
- نعوظ دردناک یا طولانی‌مدت در آقایان
- پوست فلس‌مانند
- تورم پستان‌ها در هر دو جنس
- تولید غیرعادی شیر
سایر عوارض جانبی ذکر نشده نیز در برخی بیماران ممکن است رخ دهند که باید به پزشک اطلاع داد.