کریپتورکیدیسم چیست؟
بیضه نزول نیافته یا کریپتورکیدیسم وضعیتی است که بیضه به جای مناسب خود در کیسه پوست آویزان زیر آلت تناسلی (اسکروتوم) قبل از تولد منتقل نشده است.
معمولا فقط یک بیضه تحت تأثیر قرار می گیرد، اما حدود 10 درصد از موارد، هر دو بیضه ها نزول نمیکنند.
به طور کلی بیضه نزول نیافته غیر معمول است، اما در میان کودکان پسر متولد پیش از موعد وضعیتی شایع است.
در اکثریت قریب به اتفاق، بیضه بدون تردید در طی چند ماه اول زندگی خود به موقعیت مناسب منتقل می شود. اما اگر فرزند شما دارای بیضه نزول نیافته است که خود را اصلاح نکرده است، جراحی می تواند بیضه را به داخل شکم انتقال دهد.
علائم کریپتورکیدیسم
ندیدن و یا احساس نکردن یک بیضه که شما انتظار داشتید که در اسکروتوم باشد، نشانه اصلی بیضه نزولی است.
در طول رشد جنین، بیضه ها از شکم به اسکروتوم منتقل میشوند. در طی دو ماه آخر رشد جنین طبیعی، بیضه ها به تدریج از شکم به داخل یک مجرای لوله ای در کشاله ران (کانال اینگواینال) به داخل اسکروتوم می رسند. در عدم نزول بیضه بدون تردید، این روند متوقف می شود یا به تعویق می افتد.
زمان مراجعه به پزشک
وقتی نوزاد شما کمی بعد از تولد توسط پزشکش بررسی می شود، یک بیضه نزول نیافته تشخیص داده می شود. اگر فرزند شما دارای بیضه نزول نیافته باشد، از پزشک بپرسید که چه مدتی فرزند شما باید مورد بررسی قرار گیرد. اگر بیضه از زمان تولد فرزند شما تا 4 ماه به محفظه اسکروتوم منتقل نشود، احتمالا مشکل به خودی خود اصلاح نخواهد شد.
درمان زودهنگام بیضه نزول نیافته ، ممکن است خطر ابتلا به عوارض بعد از زایمان، مانند ناباروری و سرطان بیضه را کاهش دهد.
پسران بزرگتر – از نوزادان تا پسران 12 ساله – که به طور طبیعی بیضه ها در هنگام تولد نزول یافته بودند ممکن است ظاهرا بعدا بیضه گم شود . این شرایط نشان دهد که:
بیضه ی عقب مانده ای که بین اسکرتوم و کشاله ران حرکت می کند و ممکن است به راحتی در طی یک معاینه فیزیکی توسط دست به اسکروتوم هدایت شود. این غیر طبیعی نیست و به دلیل رفلکس عضلانی در اسکروتوم است.
یک بیضه صعودی بیضه ایست که با دست به کشاله ران بازگشته است و نمی تواند به راحتی توسط دست به اسکروتوم هدایت شود.
اگر متوجه تغییرات در اندام تناسلی فرزند خود شده یا نگران رشد او هستید، با دکتر پسرتان صحبت کنید .
علل کریپتورکیدیسم
علت دقیق بیضه نزول نیافته ناشناخته است. ترکیبی از ژنتیک، سلامت مادران و دیگر عوامل محیطی مانند هورمون ها، تغییرات فیزیکی و فعالیت عصبی را که بر رشد بیضه ها تاثیر می گذارد، ممکن است مختل شده باشد .
عوامل خطر بیماری
عواملي كه ممكن است خطر ابتلا به بيضه نزول نیافته را در نوزاد افزايش دهند عبارتند از:
- وزن کم هنگام تولد
- تولد زودرس جنین
- سابقه خانوادگی بیضه های نزول نیافته یا سایر مشکلات رشد تناسلی
- شرایطی ازکه می تواند رشد جنین را محدود کند، مانند سندرم داون یا نقص دیواره شکمی
- مصرف الکل در دوران بارداری توسط مادر
- سیگار کشیدن مادر یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار
- قرار گرفتن والدین در معرض برخی از آفت کش ها
عوارض کریپتورکیدیسم
به منظور عملکرد بیضه ها به طور طبیعی، آنها نیاز به دمایی پایینتر و سرد تر از دمای بدن طبیعی هستند. اسکروتوم این محیط سردتر را فراهم می کند. عوارض بیضه ای که در داخل اسکروتوم قرار نگرفته است، شامل موارد زیر است:
سرطان بیضه. سرطان بیضه معمولا در سلول هایی از بیضه ایجاد می شود که اسپرم نابالغ تولید می کند. چه چیزی باعث می شود که این سلول ها به سرطانی شوند ناشناخته است. در مردان مبتلا به بیضه نزول نیافته خطر ابتلا به سرطان بیضه افزایش می یابد.
خطر ابتلا به سرطان در بیضه های نزول نیافته ی شکم بیشتر از نزول نیافته از کشاله ران است و وقتی که هر دو بیضه تحت تاثیر قرار می گیرند بیشتر است. جراحی اصلاح بیضه نزول نیافته ممکن است خطر ابتلا به سرطان های بعدی بیضه را کاهش دهد، اما از بین نمی برد.
ایجاد مشکلات باروری ، شمار اسپرم کم، کیفیت اسپرم پایین و کاهش باروری با احتمال بیشتری در بین مردانی وجود دارد که دارای بیضه نزول نیافته اند. این امر می تواند به دلیل رشد غیر طبیعی بیضه باشد و اگر شرایط برای مدت طولانی درمان نشده باشد، ممکن است بدتر شود.
سایر عوارض مربوط به محل غیرطبیعی بیضه نزول نیافته عبارتند از:
پیچش بیضه‌ای. پیچش مفصلی وضعیتی از پیچ خوردن طناب اسپرمی است که حاوی رگ های خونی، اعصاب و لوله ای است که اسپرم را از بیضه به آلت تناسلی حمل می کند. این بیماری دردناک ، مسیر رسیدن خون به بیضه را مسدود میکند.
اگر بلافاصله درمان نشود ممکن است منجر به از دست رفتن بیضه شود. پیچش بیضه ای 10 برابر بیشتر در بیضه های نزول نیافته نسبت به بیضه های طبیعی رخ میدهد .
تروما. اگر یک بیضه در کشاله ران قرار گرفته باشد ، ممکن است از اثر فشار استخوان پوبیک آسیب ببیند.
فتق اینگواینال. اگر اتصال بین شکم و کانال اینگواینال خیلی سست باشد، بخشی از روده ها می توانند به کشاله ران وارد شوند.
تشخیص کریپتورکیدیسم
اگر فرزند شما دارای بیضه نزول نیافته باشد، پزشک ممکن است جراحی را برای تشخیص و درمان احتمالی توصیه کند:
لاپاراسکوپی. یک لوله کوچک حاوی دوربین از طریق یک برش کوچک در شکم فرزند شما وارد میشود. لاپاروسکوپی برای شناسایی محل یک بیضه داخل شکمی که نزول نیافته است انجام می شود.
ممکن است پزشک بتواند در همان روش یک بیضه را اصلاح کند اما در برخی موارد ممکن است جراحی اضافی انجام شود. درلاپاراسكوپي ممكن است هيچ بيضه اي وجود نداشته باشد يا بقاياي كمي از بافت بيضه غير عملكردي وجود داشته باشد که بعدا از بین رفته است.
جراحی باز. برای اکتشاف مستقیم شکم یا کشاله ران از طریق برش بزرگتر ممکن است در برخی موارد ضروری باشد.
پس از تولد، اگر پزشک هیچکدام از بیضه ها را در اسکولوم نتواند تشخیص دهد ، ممکن است آزمایش بیشتری انجام دهد تا مشخص شود که آیا بیضه ها کلا وجود ندارد یا فقط نزول نیافته اند. در برخی از شرایطی که در آن عدم وجود بیضه تشخیص داده نشود و درمان نشود ، ممکن است به مشکلات جدی زود هنگام پس از زایمان یا بعد از آن دچار شوند.
آزمایش های تصویربرداری، مانند سونوگرافی و MRI، به طور کلی برای تشخیص یک بیضه نزول نیافته توصیه نمی شود.
درمان کریپتورکیدیسم
هدف درمان این است که بیضه نزول یافته را به محل مناسب آن در اسکروتوم انتقال دهند. درمان قبل از 1 سال ممکن است خطر عوارض ناشی از بیضه نزول نیافته، مانند ناباروری و سرطان بیضه را کاهش دهد. درمان هرچه زودتر بهتر است اما توصیه می شود جراحی قبل از اینکه کودک 18 ماهه شود انجام شود.
عمل جراحی
یک بیضه نزول نیافته معمولا با جراحی اصلاح می شود. جراح بیضه را به اسکروتوم انتقال میدهد و آن را در محل مناسبش قرار می دهد( اورکیوپکسی). این روش را می توان با یک لاپاروسکوپی یا جراحی باز انجام داد.
هنگامی که پسر شما عمل جراحی دارد شرایط جراحی او به تعدادی از عوامل، مانند سلامتی خود کودک و چگونگی انجام این روش، بستگی دارد. جراح شما احتمالا توصیه می کند که عمل جراحی را انجام دهید، زمانی که پسرتان 6 تا 12 ماهه است. به نظر می رسد درمان اولیه جراحی خطر عوارض بعدی را کاهش می دهد.
در برخی موارد ممکن است بیضه نزول نیافته ، بافت غیرطبیعی یا مرده باشد. جراح این بافت بیضه را برمیدارد.
اگر فرزند شما همچنین یک فتق اینگواینال در ارتباط با بیضه نزول نیافته داشته باشد، فتق در جراحی ترمیم می شود.
بعد از جراحی، جراح باید بیضه را تحت نظر بگیرد و فالو کند تا ببیند که رشدش ادامه دارد ، به درستی عمل می کند و در جای خود قرار دارد یا نه. این فالو ممکن است شامل موارد زیر باشد:
معاینات بالینی
سونوگرافی از اسکروتوم
آزمایشات سطح هورمون ها
درمان هورمونی
درمان هورمون شامل تزریق گونادوتروپین کوریونی انسانی( HCG) می شود. این هورمون می تواند باعث نزول بیضه در اسکروتوم پسرتان شود. درمان هورمونی معمولا توصیه نمی شود زیرا بسیار کمتر از عمل جراحی موثر است.
درمان های دیگر
اگر فرزند شما یک یا هر دو بیضه را نداشته باشد( زیرا یک یا هر دو از دست رفته باشد یا پس از جراحی نتوانند رشد کنند) ، ممکن است پروتز بیضه سالین برای اسکروتوم را که می تواند در اواخر دوران کودکی یا نوجوانی کارگزاری شود، تجویز می کند. این پروتزها ظاهر بیضه را طبیعی نشان میدهند.
اگر فرزند شما حداقل یک بیضه سالم نداشته باشد، پزشک کودک شما او را به یک متخصص غدد هورمون (غدد درون ریز) ارجاع خواهد داد تا درباره هورمون های آینده و هورمون هایی که برای بلوغ جسمی و بلوغ فیزیکی لازم است را مورد بحث قرار دهند.
نتایج
اورکیوپکسی، شایع ترین روش جراحی برای اصلاح یک بیضه نزول نیافته است که میزان موفقیت تقریبا 100 درصد است. باروری پس از عمل جراحی مردان با یک بیضه نزول نیافته تقریبا طبیعی است، اما در مردان با دو بیضه نزول نیافته، 65 درصد می شود. جراحی ممکن است خطر ابتلا به سرطان بیضه را کاهش دهد، اما آن را از بین نمی برد.