کدورت یا تار شدن عدسی چشم (که وظیفه تمرکز نور بر روی شبکیه را دارد) به عنوان آب مروارید شناخته میشود که یکی از مهمترین دلایل نابینایی، به ویژه در افراد مسن است. بدین جهت، به دلیل اهمیت آب مروارید در کیفیت زندگی سالمندان، در ادامه به ارتباط تغذیه و آب مروارید و تاثیر تغذیه برای آب مروارید میپردازیم.
نقش رادیکالهای آزاد و اکسیداسیون
گرچه محققان در تعیین دقیق علت آب مروارید موفق نبودهاند، اما بسیاری معتقدند که رادیکالهای آزاد یا اکسیداسیون ممکن است بزرگترین مقصر باشند. رادیکالهای آزاد (مواد شیمیایی ناپایدار در بدن) به دلیل قرار گرفتن در معرض سموم محیطی (که ممکن است از غذا، آب و هوا حاصل شود)، تشکیل میشوند. با افزایش رادیکالهای آزاد در محیط اطراف ما، آسیبهای ناشی از آنها نیز بالا میرود. تماس رادیکالهای آزاد با غشای سلولی یا DNA ما میتواند منجر به ضعف سلول یا در نهایت مرگ سلولی شود.
در حقیقت، اعتقاد بر این است که اکسیداسیون در هر بیماری دژنراتیو مانند بیماریهای قلبی، سرطان، پیری طبیعی و همچنین آب مروارید نقش دارد. پروتئینها وآنزیمهای موجود در عدسی چشم میتوانند توسط اکسیداسیون آسیب ببینند و منجر به ایجاد آب مروارید شود.
نقش آنتی اکسیدانها
به همان اندازه که رادیکالهای آزاد به دلیل آسیب زدن به چشم یا ایجاد سایر آسیبهای دژنراتیو در بدن جزو عوامل بد به حساب میآیند، آنتی اکسیدانها به عنوان عوامل خوب در نظر گرفته میشوند. میتوان آنتی اکسیدانها را به عنوان مولکولهای خوبی در جهت خنثی کردن رادیکالهای آزاد (پیش از آسیب رساندن به سلولها) در نظر گرفت.
ویتامین C، ویتامین E، بتاکاروتن و سلنیوم برخی از مهمترین آنتی اکسیدانها هستند. با این حال، این آنتی اکسیدانها توسط بدن نمیتوانند به طور طبیعی تولید شوند. بنابراین، باید در رژیم غذایی گنجانده شوند.
بیایید نگاهی به برخی از مؤثرترین منابع غذایی بیاندازیم که میتوانند به عنوان راهی برای پیشگیری از آب مروارید با تغذیه باشند و خطر از دست دادن بینایی را به طور طبیعی کاهش دهند.
تغذیه برای آب مروارید
ماهی سالمون
سرشار از آستاگزانتین )یک نوع کاروتنوئید است که در سالمون و لابستر وجود دارد و منجر به رنگ قرمز گوشت آنها میشود) است که به محافظت از چشم در برابر آسیب رادیکالهای آزاد کمک میکند و باعث پیشگیری از آب مروارید در چشم میشود. اسید چرب DHA نیز به وفور در سالمونها یافت میشود که نوع اصلی اسید چرب امگا 3 است. براساس یک مطالعه، زنانی که سه بار در هفته ماهی مصرف میکنند، در مقایسه با زنانی که فقط یک بار در ماه مصرف ماهی دارند، 11 درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به آب مروارید هستند.
تخم مرغ
لوتئین و زاگزانتین به وفور در زردهی تخم مرغ یافت میشوند و محافظت قابل توجهی از چشم در برابر اشعههای مضر خورشید دارند. همچنین تخم مرغ حاوی اسید چرب امگا 3 DHA است که برای جلوگیری از آسیبدیدگی چشمها شناخته شده است.
هویج
تحقیقات ثابت کردهاند که عبارت “هویج برای چشمان شما خوب است”، چیزی بیش از خرد مردم عامه است. لوتئین یکی از مواد مغذی هویج است که در بسیاری از سبزیجات و میوههای زرد و نارنجی نیز یافت میشود. لوتئین در ترکیب با زاگزانتین (نوعی كاروتنوئید دیگر) در جذب نور مضر ماوراء بنفش آبی خورشید مؤثر است.
کلم بروکلی
کلم بروکلی با داشتن مقادیر زیادی لوتئین و زاگزانتین، علاوهبر كاهش التهاب چشم، از ایجاد رادیكالهای آزاد نیز جلوگیری میكند. همچنین، کلم بروکلی به دلیل داشتن سولفورافان (یکی دیگر از آنتی اکسیدانهای مفید موجود در آن) در برابر اشعههای مضر خورشید از چشم محافظت میکند.
آووکادو
آووکادو همچنین به عنوان منبعی برای محافظت از چشم در نظر گرفته میشود که با مواد مغذی متنوعی از جمله بتاکاروتن، لوتئین، ویتامینهای C، E و B6 غنی شده است. همه این مواد مغذی به پیشگیری از آب مروارید با تغذیه کمک میکنند.
گردو
توانایی آنتی اکسیدانها و ویتامین E در مبارزه با التهابها از قبل شناخته شده است که هر دوی اینها به مقدار زیادی در گردو یافت میشوند. همچنین مقدار زیادی اسیدهای چرب امگا 3 در گردو موجود است که به DHA و EPA تبدیل میشوند که برای حفظ بینایی مفید هستند.
بلوبری
زغال اخته آبی یا توت آبی (بلوبری) علاوهبر داشتن طعم خوب، با مواد مغذی محافظکننده از چشم مانند آنتوسیانینها (ماده شیمیایی مسئول رنگ بنفش تیره میوه) غنی شده است. آنتوسیانینها در مبارزه با التهاب و جلوگیری از تنگ شدن شریانها و وریدهای چشم فوقالعاده هستند. یک مطالعه در روسیه ازجمعیت موشهای صحرایی اصلاح ژنتیکی شده با ۷۰ درصد خطر بیشتر برای ابتلا به آب مروارید، نشان داد که عصاره بلوبری به طور کامل از ایجاد آب مروارید درجمعیت موشها جلوگیری میکند.
آب پرتقال
مقادیر غنی از ویتامین C موجود در آب پرتقال، آن را برای کاهش خطرات آب مروارید ایدهآل میکند. بسیاری از تحقیقات علمی مانند نمونهای که در دانشگاه بهداشت و علوم Oregon انجام شده است، نقش حیاتی ویتامین C را برای کارآمد بودن عملکرد سلولهای عصبی چشم تایید میکند. مطالعه دیگری که توسط Journal of Nutrition منتشر شده است ثابت کرد که ویتامین C در مقادیر زیاد میتواند خطر ابتلا به آب مروارید را ۶۴ درصد کاهش دهد.
چای سبز
تحقیقات انجام شده در دانشگاه اسکرانتون، اهمیت هر دو چای سیاه و سبز را در کاهش سطح گلوکز در عدسی چشم موشها نشان میدهد و همچنین خطر ابتلا به آب مروارید را به طور مستقیم به نصف کاهش میدهند. همچنین یک تحقیق چینی وجود دارد که براساس آن، “کاتچینها” (آنتی اکسیدانهای قوی موجود در چای سبز) محافظت قابل توجهی از چشم در برابر گلوکوم دارند.
محدود کردن کربوهیدراتها
همچنین محدود کردن میزان مصرف کربوهیدراتها در کاهش خطر ابتلا به آب مروارید نقش دارد. یک مطالعه استرالیایی که در Investigative Ophthalmology and Visual Science منتشر شده است، نشان داده است که افرادی که کربوهیدراتهای بیشتری مصرف میکنند، در مقایسه با افرادی که کربوهیدرات کمتری میخورند، سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به آب مروارید قرار دارند.